"Scene" icin en uygun turkce kelime?

[endo]

"Scene" kelimesi icin en uygun turkce kelime nedir sizce? Veya computer-scene ya da demoscene icin?

turkce bir web sitesinde onu scene olarak birakmak bizim icin anlamli ama bizim disimizda kimse icin bi anlam tasimiyor gibi. Bir suredir dusunmeme ragmen uygun, anlasilir, self-explained bi kelime bulamadim.

[vigo]

bulman da zor...
"scene" aslında çok global bir kelime...

mafya üyelerinin bulunduğu platform'a da "scene" denilir.
yada film sektöründe çalışan insanların oluşturduu topluluğa da "scene" denir.

herhangi bir konuda işi bilen kişilerden oluşan topluluğa da "scene" denir...

"demoscene" 94-95'den sonra yaygın kullanılmaya başlandı diye düşünüyorum...

bbs'ler moda iken "bbs-scene", azki collectionlar moda iken "asci-scene", günümüzde yaygın olan "ftp-scene" , "movie-scene" , "warez-scene" hatta ve hatta sadece lamer'larda oluşan "lamer-scene"

"amiga-scene" , "c64-scene" , "pc-scene" , "atari-scene" , "console-scene" yani herşeyin bi "scene" i olabiliyor...

zor bir soru sordun endo

[tURbO]

"siin" diyerek gunun en kotu esprisini yapiim..

[ssg]

alem / demoalemi bana cok dogal bir kullanim gibi geldi. (gerek gunluk dille ortu$mesi gerek i$in sosyal boyutunu da kapsiyor olmasindan dolayi)
 
diger yandan olayin sanatsal boyutunu en iyi vurgulayan elbette kelime anlami olan sahne olur:
 
sahne / demosahnesi
 
sahne ve scene'in yazili$/okunu$ benzerligi de $a$irtici bir tesaduf. scene yunanca skia'dan (tente, golgelik alan) geliyorken, sahne arapca'da "sahan"dan (duzluk alan) geliyor.

[nightlord]

abi yalniz alem kelimesi "alemlere akmak" deyisiyle beraber bence baska anlamlar kazandi
 
hele olayi bir de demoscene partileri acisindan dusunursek, gel de insanlara "alem partisi" diye turkcelestirdigin bir olayi anlat. NS06'da fazlamesai.net sitesinde yasanan "bayanlarin ucretsiz girmesine" yonelik "kari kaldirma organizasyanu mu yapiyosunuz tuuu size" seklindeki tepkileri ben henuz unutmadim
 
Yalniz bu Turkce konusu onemli bir konu. Ben de pekcok scene/bilgisayar terimine Turkce karsilik bulmanin onemli oldugunu dusunuyorum. tutoriallerde falan hep karsima Turkce karsiligi olmayan kelimeler cikiyor. Yanlarina parantez icine ingilizcesini de yazarak Turkce bir terim yakistirmaya calisiyorum.
 
Ben genelde konusmalarda bilmeyen insanlara olaydan bahsederken, demoscene yerine "demo camiasi" deyimini kullaniyorum.

[ssg]

"demo partisi" diyeceksin o yuzden camia partisi de korkutucu o acidan.

[puNky]

scene yerine türkçe bir isim uydurmak bir yana, scene, demoscene veya demoparty'i bu işlerden anlamayan kişilere anlatmaya çalışmak bile çok güç. "demo partisi ne demek" diye soranlara "bilgisayarla bir yarışma" deyip geçiyorum. ama işin içine "parti" kelimesi girince bu olay çok garip karşılanıyor. insanlar bunu gençlerin çılgın attığı gece klüplerindeki partilere ya da gençlerin beynini yıkayan siyasi örgütlere benzetiyorlar, çok ilginç

[vigo]

asıl problem "demo" lafından da kaynaklanıyor olabilir. bir şeyin "demostrasyonu" yada "demostration" nın kısa yazılımı ya... müzik grupları da "demo" kaydı yapıyor... yada bir sunuma gittiğiniz zaman "hadi projenin demosunu yapalım" yada "biz demoya gidiyoruz" denilebiliyor...

"sahne" ve "alem" lafı bence de biraz alakasız...

aslında önce "demo" denen şeye bir karşışık bulmamız lazım daha sonrada bunun scene'ne bişi bulmak lazım...

gelelim "türkçe" durumuna... ben çok ciddi şekilde "uluslararası" terimlerin türkçeleşmesine karşıyım... hele kod ile ilgili şeylerin türkçeleşmesine....

içinde bulunduğumuz "olay" çok uluslu olduğu için, bence, herkes kendini buna alıştırmalı... "roto-zoom" diyince bi finli coder da anlar ne olduğunu...

"connection'ı açmamışsın" diyince, database'e bağlantı yapmamışsını anlamalı herkes... ben zaman zaman komik şeylerle karşılaşıyorum, asp yada php code'larda... süper gülüyorum. işin içinde de çıkmak mümkün olmuyor....

tabi, tüm bunların kararı yine kişiye kalmış şeyler... yani eğer kendini global bir scener olarak görüyorsan ona göre davranman lazım... bizden başka da kendi diline çevirme hissi çeken yoktur...

biraz sert olucak ama, bilgisayar işleri ile uğraşıyorsan sike basa az da olsa ingilizce bilmek lazım... türkçe işletim sistemi karşısında "zönk" diye çakılıyorum... belki sizlerde çakılıyorsunuzdur...

özümüzü kaybetmeden diğer scener'larla yarışmak, arkadaş olmak, muhabbete girmek için pek çok şeyi ingilizce yapmak lazım...

diceksinizki "e vigo, peki biz kendi scener'larımızı nası kazanıcaz?" evet bunun cevabını bende bilmiyorum...

nlord'un dedii gibi, ns06'da "bayanlar free giriyor" dedik, aynen "karı kaldırma partisi" damgası yedik ... işin üzücü yanı ise, bugün türkiyede, "teknoloji" haberleri veren en elit, en gözde sitesinde oldu bu olaylar...

bence bundan sonra tek yapılacak iş "crossing our fingers" diyip dua etmek

en büyük merakım şu, facebook'u hepiniz bilirsiniz. orada c64'le ilgili "ilk bilgisayarı c64 olanlar" diye bi grupta 1600 kişi filan var. keza irili ufaklı "commodore" "amiga" grupları filan.... bunlar "türk" grupları... nightshift ve 7d8'i düşünerek pek çok gruba üye oldum... parti'leri buradan anons edicem... yani şu facebook belkide ciddi bi işe yaricak... 1.5 miyon kişi var yaklaşık "turkey" networkünde... yani bizim partileri zart diye en az 2milyon kişiye duyurma şansımız olucak bu kez... bakalım bunun üzerine ne olacak çok merak ediyorum....

( ve vigo yine bi şekilde olayın yönünü smooth geçişlerle başka yere kaydırır ... )

[ssg]

vigo "uluslararasi uyumlu kip" konusunda sana katiliyorum. hatta ben de bundan bir uc yil oncesine kadar (amerika'ya gelene kadar) tamamen senin gibi du$unuyordum. hatta (bkz: yabanci dilde jargon)
 
lakin amerika'ya gidince farkettim ki ingilizce konu$mak burada marifet degil, 5 ya$indaki cocuk bile benden iyi ingilizce konu$uyor? yani beni turkiye'de ozel kilan "oo ingilizcesi var" diye etiketleyen unsur, elin amerika'sinda siradanla$tirdigi yetmiyormu$ gibi, ortalamanin bile altina du$uruyor. halbuki windows'la ilgili bir turkce localization sorusu geldiginde son derece duzgun yanitlayabiliyorum, yani farkediyorum ki uluslararasi platformda beni ozel ve degerli kilan $ey ba$kasinin diline ne kadar uyumlu oldugum degil, kendi dilimi ne kadar iyi kullanabildigim.
 
bu acidan evrensel jargon konusundaki du$uncelerini anlamakla beraber, turkce'den de kacinmamak gerektigini du$unuyorum. mesela "scene" kelimesi (demo'nun aksine) ozellikle zor bir kelime. "skiin", "sayn", "skayn" diye okuyan bir yigin insan tanidim. bugun turkce sitelerde cok ciddi oranda "file'yi yukleyemedim" diyenler var. kendimizi boyle rezil edecegimize "sahne" deyip "alem" deyip ya da nightlord'un dedigi gibi "camia" deyip kulturumuze yakin tutarak hem bundan kacinabilir, hem de avantajlarindan istifade edebiliriz.
 
mesela en ba$ta ingilizce bilmeyen adamin kafasinda da bir resim yaratabiliyorsun bu $ekilde. bu sayede konuya yabanci biri otomatikman ici dolu bir du$unce balonuyla ba$liyor yabanci dil hakimiyetinden bagimsiz olarak. bu sayede hitap ettigi kitle geni$ledigi gibi, varolan kitlenin de adaptasyon ve benimseme surecini kisaltiyorsun.
 
tabi bunu scene'i yayarken seckinci degil mevlanavari bir yakla$im sergiledigimizi du$unerek soyluyorum.
 
ayrica tum bunlara ragmen bu surecin zorlama degil dogal i$lemesi taraftariyim. tdk otugacli goturgecligi yapmanin alemi yok
 
ssg

[skate]

@ssg: abi çok güzel yazmışsın, içten tebrik ederim.
 
ilk başta düşündüğümde bana da komik gelen, ancak detaylı düşününce en azından izlenebilecek bir yol olarak fikir verebilecek birşey geldi aklıma.
 
"Bilgisayar Yetenek Partisi"
 
Böyle kullanınca garip geliyor ancak yetenek, marifet, hüner v.s. kelimeler bilgisayar kullanarak bir marifet gösterebildiğini düşünen adamları çekecektir. Eğer bu zat-ı şerif bir FTP şifresi kırmayı marifet sayıyorsa partinin içeriğini okuduğunda "yok, bu bana göre değilmiş" diyecektir. Ancak bilgisayarda tekno müzik yapan ve bunun haricinde bilgisayarla hiçbir işi olmayan bir genç yarışmalar arasında müzik yarışmasını görüp gelebilir ve biraz atmosferi kokladıktan sonra bir iki sene sonraki winner demonun soundtrackini yapan kişi olabilir.
 
Yani scene'i birebir çeviremeyiz ki bence scene kelimesi tek başına kullanıldığında bir yabancıya da sahne'den çok fazla birşey ifade etmiyordur. Vigo'nun yukarda anlatmaya çalıştıklarından biri de buydu zaten. Ancak biz bunu bir "bilgisayar yetenek partisi" olarak lanse edersek insanların ilgisini çekecektir.
 
1) "Bilgisayar" ve "yetenek" kelimeleri birçok insan için birşeyler ifade edebilir ilk bakışta.
 
2) "Yetenek yarışması" çok klişe bir laftır. Ancak "yetenek partisi"? Bu da merak uyandırabilir. Bu da "Bilgisayar yetenek yarışması" lafından anlaşılan ve anlaşılması gerekenle bizim farkımızı ortaya koyarken diğer bir yandan "scene party" lafından da bir kelimeyi korumamızı sağlayacaktır.
 
3) Tanım tamamen Türkçe olacağı için insanların "7DX Demoscene Party" ya da "Nighshift Party" gibi başlıklara göre çok daha sıcak yaklaşacağını tahmin ediyorum.
 
7DX - Bilgisayar Yetenek Partisi
 
7DX doğrudan bir marka, bir isim olarak gözüküyor. "3M, HP, BMW" v.s.den bir farkı yok. Gerisi de zaten Türkçe...
 
Bu yalnızca yapıcı bir öneridir. Amacım tartışmalara son noktayı koymak değil, aksine diğer tartışmalara yeni bir kol eklemek. Bu konuya çok özen göstermemiz lazım. Türkiye'deki scene'in geleceği bu tür tartışmalardan çıkacak pozitif sonuçlara bağlı bir yerde.
 
Endo'ya topic'i başlatan kişi olduğu için teşekkür ediyorum.

[vigo]

@ssg: benim amacım "ingilizce bilmek önemlidir" yada "ayrıcalıktır" manasında değil... sen şimdi us'desin ve iş arkadaşlarından biri sana "can you please fix the filesystem object" dedii zaman anlıyorsun dimi?

ben öyle komik şeyler gördüm ve duydumki, adam hesapta programcı, asp'ci... hadi çevirelim "fso" i... hatta literatürde direk FSO diye geçer... hadi ne dicez filesystem object için? DOSYA SıSTEMı NESNESı... DSN mi dicez?... Yada "senin local ip ne?"... "abi dns'i flush ettinmi?"

bir zamanlar TRT televizyonunda, Video Tape Recorder ( VTR ) yani beta-cam recorder'a RKC diyorlardı... Resim Kayıt Cihazı.... evet bu çok güzel ve doğru bir tanım... ama yabancı bir yönetmenle çalışınca "sir, can you please check the " AR KEY Sı dedinmi iş yürümez .... sike basa "vi ti ar" demen lazım... bu fransız içinde, alman içinde , amerikan içinde geçerli...

ha tabi, gönül isterki her ikisini de bilmek... multiple bi insan olmak... multiple diyince "arkadaşlar çok hızlı bir multiplexer yaptım" diyince ne anlıyoruz?

yani türk dil kurumu gibi bi merci kurup, türk demoscene/scene sözlüğü gibi bişi yapmak lazım....

"gameboy advance de tam 256 tane multi-color sprite var"
"blitter ile cookie-cut yapabilirsin"
"raster'ı hangi line'da init ediyorsun?"
"php array'leri hash table gibidir. key / value şeklinde..."

gibi şeyleri komple türkçe yapınca bence sadece "lokal" olarak anlaşabiliriz gibi geliyor...

[Bakkada]

Bilgisayarlı Temaşa Sanatı hem ilgi cekici hem turkce ortaya karisik yani...
Bu olay tamamen 90'larin sonu 2000'lerin basinda elektronik muzigin yayginlasmasi seklinde ilerleyecek bence bi sure lame reklam yapilacak ve ne kadar insan varsa toplanicak.Nasil ki elektronik muzigin yukseldigi zamanlarda hauz dinniom abi kopuom aksam , elleri kaldir gibi tipler yukseldi ve zamanla bunlar elendi bizim olusumumuz da bu yoldan gecmeli die dusunuyorum.
Once ne kadar insan varsa toplayip zamanla elemeli ve bolece lame kavrami geri gelmeli ...

[tesla]

Bilişim terimleri sözlüğünde "scene" yok. Ama sözlük Virtual Reality Scene = Gerçek Dünya Sahnesi  'olarak çevirmiş.  Ama ordaki scene kavramı bambaşka tabi.

Temaşa'yı da biraz değiştirirsek, "bilgisayarlı gösterim sanatı" diyebiliriz. Yada   "elektronik sanat" ..  hmm. Aslında bunlara Türkçe karşılık bulma yarışması yada oylama gibi bir şey yapsak?


Bu arada sözlük:
Bilişim Terimleri Sözlüğü (pdf)

[skate]

"bilgisayarlı gösterim sanatı" dedinmi müzisyenleri (ve belki de programcıları) elemiş oluyoruz ne yazık ki. tanım her ne olursa olsun potansiyel scene kitlesinin tamamını çekmeli. bunu unutmayalım.

[Bakkada]

"bilgisayarlı gösterim sanatı" dedinmi müzisyenleri (ve belki de programcıları) elemiş oluyoruz ne yazık ki. tanım her ne olursa olsun potansiyel scene kitlesinin tamamını çekmeli. bunu unutmayalım.

Mumkun ama Anadolu Atesi de bir gosterim sanati ama icinde bolca muzik var elbiseyi dikenler hazirlayanlar bisuru adam var kadroda...
Daha iyi bir isim cikacagina eminim beyin firtinasina devam